Η δράση της ΕΕ κατά της κλιματικής αλλαγής

Η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε. Αν δεν αναληφθεί σύντομα δράση σε παγκόσμιο επίπεδο ώστε να σταθεροποιηθεί η άνοδος της θερμοκρασίας της επιφάνειας της γης, η καταστροφή θα είναι πιθανότατα μη αναστρέψιμη. Τον Δεκέμβριο του 2008 η ΕΕ θέσπισε μια ολοκληρωμένη πολιτική για την ενέργεια και την κλιματική αλλαγή με φιλόδοξους στόχους για το 2020. Ευελπιστεί δε ότι η Ευρώπη θα μπει στη σωστή τροχιά για ένα βιώσιμο μέλλον και μια οικονομία με μικρότερη κατανάλωση άνθρακα και μεγαλύτερη ενεργειακή απόδοση χάρη στα ακόλουθα μέτρα: τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου κατά 20% (ή 30% εφόσον επιτευχθεί διεθνής συμφωνία), τον περιορισμό της ενεργειακής κατανάλωσης κατά 20% μέσω της μεγαλύτερης ενεργειακής απόδοσης και την κάλυψη του 20% των ενεργειακών αναγκών μας από ανανεώσιμες πηγές.

Ποιο είναι το πρόβλημα;

Το φαινόμενο της υπερθέρμανσης του πλανήτη οφείλεται στις τεράστιες ποσότητες ενέργειας τις οποίες παράγει και καταναλώνει ο άνθρωπος. Καθώς αυξάνονται οι ενεργειακές μας ανάγκες, αυξάνεται και η εξάρτησή μας από τα ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο, φυσικό αέριο και άνθρακα). Τα καύσιμα αυτά – όλα με υψηλά επίπεδα εκπομπών CO₂ – αντιπροσωπεύουν αυτή τη στιγμή το 80% περίπου της ενεργειακής κατανάλωσης στην ΕΕ.
Η ριζική αλλαγή του τρόπου παραγωγής και χρήσης της ενέργειας είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου η ΕΕ να επιτύχει τους στόχους της και να καταπολεμήσει την κλιματική αλλαγή. Συνεπώς, η δράση της ΕΕ θα επικεντρωθεί σε καίριους τομείς, όπως οι αγορές ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, οι πηγές ενέργειας, η συμπεριφορά των καταναλωτών και η στενότερη διεθνής συνεργασία.

Αντιμετώπιση των προκλήσεων και αξιοποίηση των ευκαιριών

Η στρατηγική της ΕΕ για την κλιματική αλλαγή και την ενέργεια συνάδει με τους στόχους της για οικονομική ανάπτυξη και δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Αν η ΕΕ παραμείνει στην πρωτοπορία της νέας ενεργειακής επανάστασης, θα δημιουργηθούν νέες επιχειρηματικές και ερευνητικές ευκαιρίες.
Επιπλέον, η αύξηση των ανανεώσιμων ενεργειακών πόρων της ΕΕ θα μειώσει την εξάρτησή της από τις εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου και έτσι θα είναι λιγότερο ευάλωτη στην αστάθεια των τιμών της ενέργειας και στην αβεβαιότητα της αλυσίδας εφοδιασμού.
Οι κυβερνήσεις των κρατών μελών καλούνται να αναλάβουν πρωτοβουλίες που θα συντονίζονται από την ΕΕ προκειμένου οι επιβαρύνσεις να κατανέμονται δίκαια. Οι στόχοι θα είναι δεσμευτικοί, αλλά θα λαμβάνουν υπόψη τους τις δυνατότητες κάθε χώρας.

Δράση σε παγκόσμιο επίπεδο

Η κλιματική αλλαγή εξελίσσεται γρηγορότερα από ό,τι αναμενόταν, ενώ οι εκπομπές CO2 αυξάνονται συνεχώς σ' όλη τη γη. Αν δεν καταφέρουμε να αναχαιτίσουμε την αύξηση αυτή, ο κίνδυνος για τον πλανήτη μπορεί να γίνει πολύ σοβαρός.
Η ΕΕ υποστηρίζει ότι πρέπει να αναληφθούν αυστηρές δεσμεύσεις από όλες τις κυβερνήσεις ώστε οι εν λόγω εκπομπές να τεθούν υπό έλεγχο. Η Ευρώπη έχει ήδη συμφωνήσει να μειώσει τις δικές της εκπομπές κατά 20% μέχρι το 2020, αλλά είναι έτοιμη να κάνει κι άλλα βήματα, εφόσον τον Δεκέμβριο στην Κοπεγχάγη συναφθεί μια ουσιαστική διεθνής συμφωνία.

Επόμενα βήματα

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η θερμοκρασία της γης έχει ήδη αυξηθεί κατά 0,8°C, ενώ το όριο επικινδυνότητας είναι 2°C. Για τον λόγο αυτό, θα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες σε παγκόσμιο επίπεδο, ώστε να παραμείνουμε κάτω από το όριο αυτό. Οι παγκόσμιες εκπομπές πρέπει να σταματήσουν να αυξάνονται το αργότερο μέχρι το 2020 και, στη συνέχεια, μέχρι το 2050 να μειωθούν κατά το ήμισυ τουλάχιστον των επιπέδων του 1990.
Για την επίτευξη του στόχου αυτού η ΕΕ θα αγωνιστεί στο πλαίσιο της διάσκεψης του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή, η οποία θα πραγματοποιηθεί στην Κοπεγχάγη τον προσεχή Δεκέμβριο. Τον στόχο αυτό δεν μπορούμε όμως να τον πετύχουμε μόνοι μας …