Σε μια φυσιολογική χώρα, ο πρωθυπουργός θα έπρεπε να ανακοινώνει μονάχα το χρονοδιάγραμμα μείωσης του ελλείμματος μέχρι το 3% το 2013, όπως ακριβώς το ανακοίνωσε ο κ. Παπανδρέου. Δεν θα ήταν δουλειά του πρωθυπουργού να εξειδικεύει τα μέτρα. Ολοι θα ήξεραν ότι άπαξ ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε μείωση λειτουργικών δαπανών των υπουργείων κατά 25%, οι υπουργοί θα το μείωναν κατά 25%. Ούτε ευρώ λιγότερο. Και όταν λέμε ότι «όλοι θα ήξεραν» εννοούμε όλοι· εντός κι εκτός της χώρας.
Στην Ελλάδα, δυστυχώς, δεν έχουμε πρόβλημα αξιοπιστίας μόνο των στατιστικών στοιχείων προς τα έξω. Η αξιοπιστία των πολιτικών είναι στο ναδίρ. Επειδή πολλάκις μας έχουν υποσχεθεί μείωση της σπατάλης και τελικώς αυξήθηκε, γι’ αυτό τώρα όλοι ζητούν από τον ίδιο τον πρωθυπουργό συγκεκριμένα μέτρα. Δεν αρκούμαστε από την υπόσχεση ότι θα κλείσουν το 1/3 των γραφείων του ΕΟΤ, θέλουμε να μας πει και ποια συγκεκριμένα γραφεία θα κλείσουν. Κανονικά, θα έπρεπε να μας αρκεί η εξαγγελία του υπουργού Οικονομικών και όχι του πρωθυπουργού για μείωση των επιδομάτων κατά 10%· εμείς περιμένουμε από τον πρωθυπουργό να καταθέσει και τον κατάλογο των επιδομάτων.
Δεν είναι άδικη η καχυποψία. Αυτό το έρμο διπλογραφικό σύστημα των νοσοκομείων (το οποίο παρεμπιπτόντως αποτελεί δομική αλλαγή για την καταπολέμηση της σπατάλης) μάς το έχουν υποσχεθεί χιλιάδες φορές. Πάντα όμως κάπου κολλάει. Πότε ο διαγωνισμός δεν είναι επαρκής, πότε γίνονται (δικαιολογημένες ή αδικαιολόγητες ενστάσεις), πότε αντιδρούν οι γιατροί και πότε οι διοικητικοί υπάλληλοι. Αρα τίποτε, η προηγούμενη εμπειρία μας κάνει επιφυλακτικούς στην εξαγγελία ότι το διπλογραφικό σύστημα θα είναι έτοιμο στο πρώτο εξάμηνο του 2010.
Το ίδιο συμβαίνει και με τον περιορισμό των καταναλωτικών δαπανών του Δημοσίου. Φέτος, προβλέπει δραστικό περιορισμό κατά 25%. Ολοι όμως έχουν την εμπειρία των προϋπολογισμών που γράφονται για να αναθεωρούνται. Κάποιοι Παπουτσήδες θα βγουν στο μέσον της χρονιάς για να διακηρύξουν τα «δίκαια αιτήματα» κάποιας συντεχνίας του Δημοσίου και ο περιορισμός των δαπανών κατά 25% θα γίνει αύξηση κατά 10%.
Γι’ αυτό, όλοι οι νουνεχείς εντός κι εκτός της χώρας ζητούν άμεσο πάγωμα μισθών. Οχι επειδή αποτελεί ένα μόνιμο και διαρθρωτικό μέτρο. Αντιθέτως, είναι μέτρο προσωρινού χαρακτήρα που περισσότερο ζημιά κάνει (πολιτικά γίνεται εμπόδιο όταν θες να ανοίξεις άλλα μέτωπα πραγματικής σπατάλης) παρά ωφελεί μακροπρόθεσμα τα δημόσια οικονομικά. Για το πάγωμα λειτουργεί η παροιμία «κάλλιο πέντε και στο χέρι παρά δέκα (ειδικά από το ελληνικό Δημόσιο) και καρτέρει».
Το πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας είναι πρόβλημα αξιοπιστίας του ελληνικού κράτους και δη της πολιτικής του τάξης. Ολοι κατά καιρούς αναγνωρίζουμε την καλή πρόθεση των πρωθυπουργών, αλλά όλοι γνωρίζουμε ότι στον λαβύρινθο του δημόσιου τομέα αυτές οι προθέσεις γίνονται πενιχρά αποτελέσματα. Ακόμη χειρότερα: μας πήραν χαμπάρι και οι ξένοι. Μπορεί να γνωρίζουν ότι τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας είναι διαφορετικά από εκείνα της Ιρλανδίας, αλλά ούτε αυτοί πιστεύουν ότι το διπλογραφικό σύστημα θα προχωρήσει. Χειρισμοί, δε, σαν κι αυτούς που ακολούθησαν την «παρέμβαση Παπουτσή» επιδεινώνουν το πρόβλημα, αντί να το απαλύνουν.
