Τα ελληνικά ομόλογα διαπραγματεύονται με τρόπο που μοιάζει με αυτόν τον μετοχών και έτσι ξεκινώντας από μία ονομαστική τιμή 100 μονάδων βάσης μπορούν να την ξεπεράσουν ανοδικά, αν υπάρχει πολύ μεγάλη ζήτηση γι’ αυτά ή πτωτικά αν υπάρχει πολύ μεγάλη προσφορά. Στην περίπτωση των ελληνικών ομολόγων η προσφορά υπερβαίνει σε τόσο μεγάλο βαθμό τη ζήτηση που τα έχει καταστήσει τη χειρότερη επενδυτική επιλογή μεταξύ των κρατικών ομολόγων στο 2010 βουλιάζοντας τα πολύ κάτω από την ονομαστική τους αξία, με αποτέλεσμα όσοι επενδυτές τα κράτησαν στα χαρτοφυλάκια τους ή τα αγόρασαν στις αρχές του έτους να έχουν βρεθεί να καταγράφουν πολύ μεγάλες απώλειες.
Η τρέχουσα τιμή των 10ετών ελληνικών ομολόγων είναι, μόλις, 68,5 σεντ στο ευρώ, δηλαδή η πτώση από την ονομαστική τους αξία ξεπερνά το 30%. Αντίστοιχα η τρέχουσα τιμή των 30ετών ομολόγων είναι 53 σεντ στο ευρώ δηλαδή περίπου στο 50% της ονομαστικής τους αξίας. Όταν, όμως, τα ομόλογα ενός κράτους φτάσουν να αποτιμώνται τόσο χαμηλά αυτό συνεπάγεται ότι η αγορά έχει προεξοφλήσει ένα ‘γεγονός αναδιάρθρωσης’ του χρέους του, θεωρώντας δεδομένο ότι κάποια στιγμή στο προσεχές μέλλον θα είναι αδύνατο για τη χώρα να το εξυπηρετήσει.
“Είναι αλήθεια ότι πολλά ομόλογα διαπραγματεύονται σε τιμές αγοράς που αποτυπώνουν τις προσδοκίες των επενδυτών όσον αφορά στο πραγματικό κεφάλαιο που θα λάβουν τελικά από αυτά” μου είπε σε επικοινωνία μας ο αναλυτής της UniCredit Group στο Μόναχο, Philip Gisdakis, ο οποίος συμπλήρωσε:“όταν τα ομόλογα διαπραγματεύονται σε τέτοιες τιμές αυτό σημαίνει πως οι επενδυτές προεξοφλούν πιθανότητα ενός γεγονότος αναδιάρθρωσης που αγγίζει το 100%”.
Το γεγονός αναδιάρθρωσης μπορεί να συνεπάγεται και επιμήκυνση αλλά όποια μορφή και αν λάβει επιβεβαιώνει την πραγματική αδυναμία της Ελλάδας να εξυπηρετήσει το χρέος της και την, τυπική, ανάγκη για ένα νέο Μνημόνιο. Με την επίσημη πρόβλεψη του ΔΝΤ να είναι πως το 2014 η Ελλάδα θα χρειάζεται περίπου το 50% των κρατικών εσόδων για την αποπληρωμή τόκων δεν ακούγεται καθόλου περίεργο που οι επενδυτές θεωρούν ότι ο στόχος τριετίας που έχει θέσει η κυβέρνηση δεν είναι ιδιαίτερα ρεαλιστικός.
Ο Thomsen του ΔΝΤ δήλωσε την Πέμπτη ότι ‘έγινε μία πολύ καλή αρχή αλλά το ελληνικό πρόγραμμα έφτασε σε ένα σταυροδρόμι’, προσθέτοντας ότι ‘το ελληνικό πρόγραμμα παραμένει πολύ φιλόδοξο και η μείωση του ελλείμματος κατά 8% (από το 15,4% στο 7,4%) σε μία οικονομία που συρρικνώνεται κατά 7% (4% το 2010 και 3% το 2011) είναι ασυνήθιστη με βάση οποιοδήποτε διεθνές μέτρο σύγκρισης.
Σε άρθρο μου πριν την υπογραφή του Μνημονίου είχα παραθέσει στοιχεία από όλα τα επιτυχημένα προγράμματα δημοσιονομικής εξυγίανσης από το 1970 μέχρι το 2009 δείχνοντας ότι η Ελλάδα αναλάμβανε τη δέσμευση ότι θα επιτελούσε έναν παγκόσμιο δημοσιονομικό άθλο χωρίς προηγούμενο στην οικονομική ιστορία. Το ερώτημα είναι γιατι συνυπογράψαμε στην υιοθέτηση ενός τόσο φιλόδοξου προγράμματος αφού η λήψη των δόσεων του δανείου που μας προστατεύει από την τυπική πτώχευση εξαρτάται από την υλοποίηση του.
Μιλώντας για συρρίκνωση κατά 7% ο Thomsen προβλέπει νέα μείωση του ΑΕΠ της Ελλάδας κατά 3% το 2011. Αν ένας χρόνος με μείωση του ΑΕΠ κατά 4% ήταν τόσο δύσκολος όσο το 2010 τότε δύο χρόνια με μείωση κατά 7% δε θα είναι πολύ δυσκολότερα;
Σύμφωνα με τις παλαιότερες προβλέψεις της Τρόικας αν ακολουθούσαμε το πρόγραμμα του ΔΝΤ τα επιτόκια σταδιακά θα έπεφταν στη διάρκεια του 2010 και τελικά το 2011 η Ελλάδα θα μπορεί πλέον να επιστρέψει στις αγορές. Ένα μήνα πριν το 2011 και ενώ έχουν ληφθεί σκληρά μέτρα και έχει επιτευχθεί μεγάλη μείωση του ελλείμματος η Ιρλανδική κρίση απογείωσε τα ελληνικά επιτόκια στο 12%, υψηλότερα από την τιμή τους πριν την υπογραφή του Μνημονίου. Μήπως έτσι αποδεικνύεται ότι στην πραγματικότητα η Τρόικα δε γνωρίζει πότε η Ελλάδα θα μπορέσει να γυρίσει στις αγορές γιατί δεν εξαρτάται μόνο από την ίδια;
Ο κατάλογος με τα ερωτήματα για τις επιλογές της Ελλάδας αυξάνεται όσο οι προβλέψεις και οι επισημάνσεις που έγιναν πριν και μετά την υπογραφή του μνημονίου επιβεβαιώνονται. Τελικά έχουμε ιδέα που πάμε ή ακολουθούμε για άλλη μία φορά την πολιτική ‘βλέποντας και κάνοντας’;
Πάνος Παναγιώτου
χρηματιστηριακός τεχνικός αναλυτής
διευθυντής GSTA/EKTA
χρηματιστηριακός τεχνικός αναλυτής
διευθυντής GSTA/EKTA