Στο Δημοτικό Θέατρο του Πολιτιστικού Κέντρου
Ν.Ιωνίας
Τον ποιητή Μάνο Ελευθερίου
και τα τραγούδια του, με την ευκαιρία της έκδοσης του βιβλίου «Τα λόγια και τα
χρόνια 1963- 2013» από τις εκδόσεις «Μεταίχμιο», θα παρουσιάσει ο Δήμος Βόλου, σε
μια εκδήλωση λόγου και μουσικής την Πέμπτη 10 Απριλίου στις 8.15 το βράδυ στο νέο
Θέατρο του Πολιτιστικού Κέντρου Ν.Ιωνίας (Ν.Μανδηλαρά - Σταδίου). Ο Μάνος
Ελευθερίου – που συμπλήρωσε 50 χρόνια συνεχούς δημιουργίας – θα μιλήσει για τη
ζωή και το έργο του με το δημοσιογράφο Σωτήρη Πολύζο, ενώ χαιρετισμό θα
απευθύνει ο Δήμαρχος Βόλου Πάνος Σκοτινιώτης. Ποιήματα του Μάνου Ελευθερίου και
αποσπάσματα από το έργο του «Μαύρα
Μάτια. Ο Μάρκος Βαμβακάρης και η συριανή
κοινωνία στα χρόνια 1905 – 1920» θα διαβάσουν ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Βασίλης
Μητσάκης και η ηθοποιός Αμαλία Γκιζά. 
Τραγούδια σε στίχους και μελοποιημένη
ποίηση του Μάνου Ελευθερίου θα αποδώσει η Πολυφωνική Χορωδία του Δήμου Βόλου
υπό τη διεύθυνση του μαέστρου Γιάννη Καρκάλα και τη συνοδεία στο πιάνο της
Κερασίας Σιάρα. Η Πολυφωνική Χορωδία του Δήμου Βόλου θα αποδώσει σε στίχους
Μάνου Ελευθερίου τα τραγούδια : «Το τρένο φεύγει στις οκτώ» του Μίκη
Θεοδωράκη και του Σταύρου Κουγιουμτζή τα τραγούδια «Δίψασα στην πόρτα σου»,
«Στα χρόνια της υπομονής», «Τώρα που θα φύγεις», «Χρόνια σαν βροχή» και «Οι
ελεύθεροι κι ωραίοι».
Ο Μάνος Ελευθερίου, που επισκέπτεται
το Βόλο με την ευκαιρία της συγκεντρωτικής έκδοσης από τις εκδόσεις «Μεταίχμιο»
όλων των στίχων του στο βιβλίο «Τα λόγια και τα χρόνια» καθώς και της μελέτης
«Μαύρα Μάτια, ο Μάρκος Βαμβακάρης και η συριανή κοινωνία στα χρόνια 1905 –
1920», θεωρείται από τους πλέον γνωστούς στιχουργούς. Ο Μάνος Ελευθερίου
γεννήθηκε στην Ερμούπολη. Έχει εκδώσει μυθιστορήματα, ποιητικές συλλογές,
τόμους με πεζά, λευκώματα και τέσσερις τόμους για το «Θέατρο στην Ερμούπολη τον
20ό αιώνα, 1901-1921», καθώς και την ανθολογία Ερμούπολη, Μια πόλη
στη λογοτεχνία (ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ, 2004) και το χρονικό Μαύρα μάτια: Ο Μάρκος
Βαμβακάρης και η συριανή κοινωνία τα χρόνια 1905-1920 (ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ, 2013).
Τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2005 για το μυθιστόρημά του O
καιρός των χρυσανθέμων (METAIXMIO, 2004). Ως στιχουργός έχει στο ενεργητικό
του περίπου 400 τραγούδια και συνεργάστηκε με όλους σχεδόν τους έλληνες
συνθέτες. Από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ έχουν κυκλοφορήσει τα μυθιστορήματά του Η
γυναίκα που πέθανε δύο φορές (2006), Άνθρωπος στο πηγάδι (2008),
καθώς και η συλλογή διηγημάτων του Η μελαγχολία της πατρίδας μετά τις
ειδήσεις των οκτώ (2007). Επίσης το φθινόπωρο του 2010 κυκλοφόρησαν η
ποιητική του συλλογή Ο νοητός λύκος καθώς και ο θεατρικός μονόλογος Ο
γέρος χορευτής.
Το
2013 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών (Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη) για το
σύνολο του έργου του.
ΛΙΓΑ
ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ Τα λόγια και τα χρόνια, 1963:2013: Τα τραγούδια
«Το παλικάρι έχει καημό», «Το τρένο φεύγει
στις οκτώ», «Άλλος για Χίο τράβηξε», «Τα λόγια και τα χρόνια τα χαμένα», «Κάτω
απ’ τη μαρκίζα», «Ναύτης βγήκε στη στεριά», «Παραπονεμένα λόγια», «Οι ελεύθεροι
κι ωραίοι» κι αμέτρητα άλλα τραγούδια που, όπως όλα τα σπουδαία έργα, κερδίζουν
με τον καιρό τη μεγαλύτερη αναγνώριση, περνώντας στον χώρο της ανωνυμίας των
δημιουργών τους, σαν τα δημοτικά και τα λαϊκά τραγούδια.
Γιατί από εκεί, από τα ηρωικά δημοτικά
τραγούδια και τ’ αθάνατα λαϊκά, έρχεται ως στιχουργός ο Μάνος Ελευθερίου. Ένας
άνθρωπος που μας έμαθε να τραγουδάμε τα «Μαλαματένια λόγια», «Του Κάτω Κόσμου
τα πουλιά και τα παγόνια», «Ποιος τη ζωή μου, ποιος την κυνηγά», «Θα σε ξανάβρω
στους μπαξέδες» και «Στων αγγέλων τα μπουζούκια». Λόγια που τραγουδήσαμε, που
τραγουδιούνται και θα τραγουδιούνται.
Οι στίχοι-ποιήματα είναι κατανεμημένοι
χρονολογικά και ανά δισκογραφική δουλειά και διανθίζονται από επιπλέον
πληροφορίες για τους συντελεστές των δίσκων.
ΛΙΓΑ
ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ Μαύρα μάτια, Ο Μάρκος Βαμβακάρης και η συριανή κοινωνία
στα χρόνια 1905-1920
Ο
Μάνος Ελευθερίου στήνει ένα καλειδοσκοπικό κείμενο στο οποίο συνδυάζει την
προσωπική μαρτυρία του ίδιου του Μάρκου Βαμβακάρη για τα πρώτα νεανικά του
χρόνια με πλούσιο αρχειακό υλικό (περιγραφές εφημερίδων για χορούς, αστυνομικές
διατάξεις, δικαστικά έγγραφα, σπάνιες φωτογραφίες και ντοκουμέντα κ.ά.)
ανασυστήνοντας την περιρρέουσα ατμόσφαιρα της συριανής κοινωνίας εκείνου του
καιρού.
Έτσι, αναδεικνύεται η Σύρος των αντιθέσεων -όχι μόνο
ταξικών-, λαμπερή και σκοτεινή ταυτόχρονα, σε μια περίοδο που το κομβικό λιμάνι
παρακμάζει, δίνοντας τη σκυτάλη στον Πειραιά. Εκεί άλλωστε θα πλεύσει και ο
νεαρός Μάρκος αναζητώντας την τύχη του. Η Άνω Χώρα με τους καθολικούς Φράγκους
συνυπάρχει με την Κάτω Χώρα των ορθοδόξων. Από τη μια η ευμάρεια των πλουσίων,
από την άλλη οι τεκέδες, τα πορνεία και οι κουτσαβάκηδες. Τα εφοπλιστικά πλοία
και οι καρβουνιάρηδες, τα εργοστάσια και η παιδική εργασία. Όλα αυτά που
πότισαν την ψυχή του μικρού Μάρκου κι έγιναν μουσική, στίχος, τραγούδι.
