Γράφει η Σοφία Βούλτεψη
Κλείνουν σήμερα δύο μήνες από την ημέρα που με απόφαση
αμερικανικού δικαστηρίου «πάγωσε» η δυνατότητα της Αργεντινής να
καταβάλει δόση ύψους 539 εκ. δολαρίων έναντι παλαιών χρεών της, μετά τη
συμφωνία της χώρας με τους πιστωτές της (της 29ης Μαΐου) για ρύθμιση
ανεξόφλητων χρεών 9,7 δις ευρώ σε μια πενταετία.
Ως γνωστόν, η εξέλιξη οφειλόταν στο γεγονός ότι οι ομολογιούχοι που δεν είχαν δεχθεί το «κούρεμα», είχαν έκτοτε στραφεί κατά της Αργεντινής ενώπιον αμερικανικού δικαστηρίου, διεκδικώντας το σύνολο της οφειλής.
Έτσι, όταν το Μπουένος Άιρες αποφάσισε να σταματήσει τα «δεν πληρώνω» και συμφώνησε να ξεκινήσει την καταβολή δόσεων, οι κερδοσκόποι μπλόκαραν την υλοποίηση της συμφωνίας με μια δικαστική απόφαση που απαγορεύει στην Αργεντινή την καταβολή των δόσεων και σε αυτούς που είχαν συμφωνήσει με το «κούρεμα».
Για την ακρίβεια, στις 18 Ιουνίου, απαγορεύθηκε στην Αργεντινή να πληρώσει το αναδιαρθρωμένο χρέος της, αν δεν πληρώσει ταυτόχρονα και τα κερδοσκοπικά funds.
Όσα ακολούθησαν είναι επίσης γνωστά. Στις 30 Ιουνίου, δόθηκε μια διορία ενός μηνός, ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις, αυτές δεν ευοδώθηκαν, η Αργεντινή δεν πλήρωσε τους κερδοσκόπους - καθώς το συγκεκριμένο χρέος είχε στο μεταξύ φθάσει «ηρωικά» στον Θεό – και στις 31 Ιουλίου η χώρα κηρύχθηκε σε καθεστώς χρεοκοπίας.
Παρ’ όλα αυτά, το Μπουένος Άιρες συνέχισε τους επικοινωνιακούς αντιπερισπασμούς.
Στις 7 Αυγούστου ζήτησε από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης να κινήσει μια διαδικασία εναντίον των ΗΠΑ, καθώς, σύμφωνα με την προσφυγή «προέβησαν σε παραβιάσεις της κυριαρχίας και της ετεροδικίας της Αργεντινής και άλλες σχετικές παραβιάσεις ως αποτέλεσμα των δικαστικών αποφάσεων που έλαβαν αμερικανικά δικαστήρια».
Όπως ήταν αναμενόμενο, το ανώτατο δικαστήριο του ΟΗΕ που επιλύει διαμάχες μεταξύ των κρατών, απάντησε ότι το αίτημα «διαβιβάστηκε στην αμερικανική κυβέρνηση. Παρόλα αυτά δεν θα αναληφθεί καμία δράση αν δεν και μέχρις ότου» η Ουάσιγκτον δεχθεί τη δικαιοδοσία του.
Μετά την (αναμενόμενη) αποτυχία και αυτού του εγχειρήματος-πυροτεχνήματος, στις 20 Αυγούστου, η πρόεδρος της χώρας ανακοίνωσε ότι θα προτείνει στους ιδιώτες πιστωτές η καταβολή του χρέους της στο εξής να γίνεται στο οικονομικό κέντρο του Μπουένος Άιρες, προκειμένου να παρακάμψει το πάγωμα από την αμερικανική δικαιοσύνη των ληξιπρόθεσμων οφειλών της.
Πρότεινε δηλαδή στους πιστωτές που είχαν δεχθεί τις αναδιαρθρώσεις χρέους του 2005 και του 2010, η τράπεζα Banco Nacion να αντικαταστήσει την Bank of New York Mellon, χωρίς να προδικάζεται τι θα αποφασίσουν οι ομολογιούχοι.
Ουσιαστικά, κάλεσε τους πιστωτές προς τους οποίους δεν μπορεί λόγω του «παγώματος» που προκάλεσαν οι κερδοσκόποι να ξεκινήσει την καταβολή δόσεων να επιλέξουν να αλλάξουν εθελοντικά τα σε ξένο νόμισμα χρεόγραφά τους με τίτλους που εκδίδονται βάσει της νομοθεσίας της Αργεντινής.
Αλλά πριν έλθει κάποια απάντηση, ήλθε η καινούργια «καμπάνα».
Στις 22 Αυγούστου, μια επιτροπή του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου έκρινε ότι οι περιορισμοί που επιβάλλει η Αργεντινή στις εισαγωγές παραβιάζουν εμπορικούς κανόνες στους οποίους έχει συμφωνήσει η κυβέρνησή της.
Εναντίον της Αργεντινής είχαν προσφύγει το 2012 οι κυβερνήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, της Ιαπωνίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς το Μπουένος Άιρες επιβάλλει εδώ και μερικά χρόνια αυστηρούς περιορισμούς στις εισαγωγές, σε μια προσπάθεια να τονώσει την εγχώρια παραγωγή αλλά και να ανακόψει την εκροή σκληρού ξένου συναλλάγματος από τη χώρα.
Δηλαδή, έπαθε η Αργεντινή αυτό που θα πάθαινε η Ελλάδα αν βρισκόταν εκτός ευρώ και με κάποιου είδους δικό της εθνικό νόμισμα: Ξέμεινε από συναλλαγματικά αποθέματα (έπεσαν κάτω από τα 30 δις δολάρια), λόγω μεγάλης εκροής κεφαλαίων και αποκλεισμού της από τις παγκόσμιες χρηματαγορές.
Τον Ιανουάριο του 2014 μάλιστα η χώρα έζησε μια ακόμη υποτίμηση του πέσο έναντι του δολαρίου, με παράλληλη εκτίναξη της τιμής του δολαρίου στη μαύρη αγορά – σε μια «παράλληλη» αγορά, όπου οι πολίτες της Αργεντινής αγοράζουν πανάκριβα το δολάριο, το οποίο και ονομάζεται «μπλε δολάριο».
Για να «αντιμετωπιστεί» η εκροή κεφαλαίων, επιβλήθηκαν και νέοι περιορισμοί.
Για τις εισαγωγές οποιουδήποτε αγαθού χρειάζονται άδειες, οι οποίες σπανίως εκδίδονται από την κυβέρνηση της χώρας και επιπλέον, συνήθως οι επιχειρήσεις που θέλουν να εισάγουν ξένα προϊόντα απαιτείται να εξάγουν αγαθά παραγόμενα στην Αργεντινή, να κάνουν επενδύσεις στην Αργεντινή και να αποφεύγουν να βγάζουν από τη χώρα τα κέρδη τους σε συνάλλαγμα.
Σύμφωνα με τον ΠΟΕ, η πολιτική που ασκεί το Μπουένος Άιρες όσον αφορά τις εισαγωγές «αλλοιώνει τους όρους του ανταγωνισμού στην αγορά της Αργεντινής, με αποτέλεσμα τα εισαγόμενα προϊόντα να τυγχάνουν λιγότερο ευνοϊκής μεταχείρισης από τα εγχωρίως παραγόμενα προϊόντα».
Αναφέρεται επίσης ότι η πολιτική αυτή είναι «ασύμβατη» με τη Γενική Συμφωνία Δασμών και Εμπορίου (GATT), που αποτέλεσε τη βάση για τη λειτουργία του ΠΟΕ.
Η επιτροπή του ΠΟΕ αποφάνθηκε επίσης εναντίον του συστήματος αδειοδότησης των εισαγωγών που έχει θεσπίσει το Μπουένος Άιρες. Η απόφαση αναφέρει ότι το καθεστώς χορήγησης αδειών «συνιστά έναν περιορισμό στην εισαγωγή αγαθών και άρα δεν συνάδει» με την GATT.
Η απόφαση χαιρετίστηκε από τις ΗΠΑ και την ΕΕ, με δηλώσεις του τύπου «αυτή είναι μια μεγάλη νίκη για τους Αμερικανούς εργαζόμενους, παραγωγούς και αγρότες» (Μάικλ Φρόμαν, αντιπρόσωπος των ΗΠΑ για το Εμπόριο).
Όπως είπε, «τα προστατευτικά μέτρα της Αργεντινής πλήττουν ένα ευρύ φάσμα των εξαγωγών των ΗΠΑ, δυνητικά επηρεάζοντας αμερικανικές εξαγωγές αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων κάθε χρόνο που υποστηρίζουν (τη διατήρηση) υψηλής ποιότητας θέσεων εργασίας για Αμερικανούς της μεσαίας τάξης».
Από την πλευρά του, ο επίτροπος Εμπορίου της ΕΕ Κάρελ ντε Χουχτ δήλωσε ότι η απόφαση του ΠΟΕ «στέλνει το σημαντικό μήνυμα ότι ο προστατευτισμός δεν είναι αποδεκτός» και κάλεσε την Αργεντινή να «συμμορφωθεί άμεσα με την απόφαση της επιτροπής του ΠΟΕ και να άρει αυτά τα παράνομα μέτρα ώστε να ανοίξει ο δρόμος προκειμένου τα αγαθά της ΕΕ να διατίθενται σε συνθήκες δίκαιου ανταγωνισμού στην αγορά της Αργεντινής».
Το Μπουένος Άιρες μπορεί να προσφύγει κατά της συγκεκριμένης απόφασης του ΠΟΕ εντός 60 ημερών, αλλά όλα δείχνουν πως θα πρόκειται για μια ακόμη μάταιη και επικοινωνιακή προσφυγή.
Διότι όταν ανήκεις σε διεθνείς οργανισμούς και έχεις υπογράψει διεθνείς συμφωνίες, πρέπει να τις τηρείς.
Σημειώστε ότι ο πληθωρισμός στη χώρα έχει υπερβεί το 30%, η οικονομία της συρρικνώνεται παρά τα (σπασμωδικά) μέτρα και παράλληλα σοβεί μια σοβαρή ενεργειακή κρίση.
Επί του προκειμένου, ενημερώνονται οι λάτρεις του μοντέλου της Αργεντινής ότι στην τρίτη στον κόσμο χώρα σε μη συμβατικούς υδρογονάνθρακες (σχιστολιθικό πετρέλαιο) ολόκληρες συνοικίες βυθίζονται στο σκοτάδι για πολλές μέρες.
Κι’ αυτό, διότι η κυβέρνηση (σε μια άλλη σπασμωδική ενέργεια) διατηρεί τεχνητά χαμηλές τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος για να καλύψει τον θηριώδη πληθωρισμό που ροκανίζει τα σωθικά της χώρας.
Με αποτέλεσμα, να μην γίνεται καμιά συντήρηση στους πυλώνες, να σημειώνονται συνεχείς διακοπές ρεύματος και η κυβέρνηση να δικαιολογείται, λέγοντας πως δέχεται πόλεμο από… αντικυβερνητικούς επιχειρηματίες!
Ως γνωστόν, η εξέλιξη οφειλόταν στο γεγονός ότι οι ομολογιούχοι που δεν είχαν δεχθεί το «κούρεμα», είχαν έκτοτε στραφεί κατά της Αργεντινής ενώπιον αμερικανικού δικαστηρίου, διεκδικώντας το σύνολο της οφειλής.
Έτσι, όταν το Μπουένος Άιρες αποφάσισε να σταματήσει τα «δεν πληρώνω» και συμφώνησε να ξεκινήσει την καταβολή δόσεων, οι κερδοσκόποι μπλόκαραν την υλοποίηση της συμφωνίας με μια δικαστική απόφαση που απαγορεύει στην Αργεντινή την καταβολή των δόσεων και σε αυτούς που είχαν συμφωνήσει με το «κούρεμα».
Για την ακρίβεια, στις 18 Ιουνίου, απαγορεύθηκε στην Αργεντινή να πληρώσει το αναδιαρθρωμένο χρέος της, αν δεν πληρώσει ταυτόχρονα και τα κερδοσκοπικά funds.
Όσα ακολούθησαν είναι επίσης γνωστά. Στις 30 Ιουνίου, δόθηκε μια διορία ενός μηνός, ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις, αυτές δεν ευοδώθηκαν, η Αργεντινή δεν πλήρωσε τους κερδοσκόπους - καθώς το συγκεκριμένο χρέος είχε στο μεταξύ φθάσει «ηρωικά» στον Θεό – και στις 31 Ιουλίου η χώρα κηρύχθηκε σε καθεστώς χρεοκοπίας.
Παρ’ όλα αυτά, το Μπουένος Άιρες συνέχισε τους επικοινωνιακούς αντιπερισπασμούς.
Στις 7 Αυγούστου ζήτησε από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης να κινήσει μια διαδικασία εναντίον των ΗΠΑ, καθώς, σύμφωνα με την προσφυγή «προέβησαν σε παραβιάσεις της κυριαρχίας και της ετεροδικίας της Αργεντινής και άλλες σχετικές παραβιάσεις ως αποτέλεσμα των δικαστικών αποφάσεων που έλαβαν αμερικανικά δικαστήρια».
Όπως ήταν αναμενόμενο, το ανώτατο δικαστήριο του ΟΗΕ που επιλύει διαμάχες μεταξύ των κρατών, απάντησε ότι το αίτημα «διαβιβάστηκε στην αμερικανική κυβέρνηση. Παρόλα αυτά δεν θα αναληφθεί καμία δράση αν δεν και μέχρις ότου» η Ουάσιγκτον δεχθεί τη δικαιοδοσία του.
Μετά την (αναμενόμενη) αποτυχία και αυτού του εγχειρήματος-πυροτεχνήματος, στις 20 Αυγούστου, η πρόεδρος της χώρας ανακοίνωσε ότι θα προτείνει στους ιδιώτες πιστωτές η καταβολή του χρέους της στο εξής να γίνεται στο οικονομικό κέντρο του Μπουένος Άιρες, προκειμένου να παρακάμψει το πάγωμα από την αμερικανική δικαιοσύνη των ληξιπρόθεσμων οφειλών της.
Πρότεινε δηλαδή στους πιστωτές που είχαν δεχθεί τις αναδιαρθρώσεις χρέους του 2005 και του 2010, η τράπεζα Banco Nacion να αντικαταστήσει την Bank of New York Mellon, χωρίς να προδικάζεται τι θα αποφασίσουν οι ομολογιούχοι.
Ουσιαστικά, κάλεσε τους πιστωτές προς τους οποίους δεν μπορεί λόγω του «παγώματος» που προκάλεσαν οι κερδοσκόποι να ξεκινήσει την καταβολή δόσεων να επιλέξουν να αλλάξουν εθελοντικά τα σε ξένο νόμισμα χρεόγραφά τους με τίτλους που εκδίδονται βάσει της νομοθεσίας της Αργεντινής.
Αλλά πριν έλθει κάποια απάντηση, ήλθε η καινούργια «καμπάνα».
Στις 22 Αυγούστου, μια επιτροπή του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου έκρινε ότι οι περιορισμοί που επιβάλλει η Αργεντινή στις εισαγωγές παραβιάζουν εμπορικούς κανόνες στους οποίους έχει συμφωνήσει η κυβέρνησή της.
Εναντίον της Αργεντινής είχαν προσφύγει το 2012 οι κυβερνήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, της Ιαπωνίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς το Μπουένος Άιρες επιβάλλει εδώ και μερικά χρόνια αυστηρούς περιορισμούς στις εισαγωγές, σε μια προσπάθεια να τονώσει την εγχώρια παραγωγή αλλά και να ανακόψει την εκροή σκληρού ξένου συναλλάγματος από τη χώρα.
Δηλαδή, έπαθε η Αργεντινή αυτό που θα πάθαινε η Ελλάδα αν βρισκόταν εκτός ευρώ και με κάποιου είδους δικό της εθνικό νόμισμα: Ξέμεινε από συναλλαγματικά αποθέματα (έπεσαν κάτω από τα 30 δις δολάρια), λόγω μεγάλης εκροής κεφαλαίων και αποκλεισμού της από τις παγκόσμιες χρηματαγορές.
Τον Ιανουάριο του 2014 μάλιστα η χώρα έζησε μια ακόμη υποτίμηση του πέσο έναντι του δολαρίου, με παράλληλη εκτίναξη της τιμής του δολαρίου στη μαύρη αγορά – σε μια «παράλληλη» αγορά, όπου οι πολίτες της Αργεντινής αγοράζουν πανάκριβα το δολάριο, το οποίο και ονομάζεται «μπλε δολάριο».
Για να «αντιμετωπιστεί» η εκροή κεφαλαίων, επιβλήθηκαν και νέοι περιορισμοί.
Για τις εισαγωγές οποιουδήποτε αγαθού χρειάζονται άδειες, οι οποίες σπανίως εκδίδονται από την κυβέρνηση της χώρας και επιπλέον, συνήθως οι επιχειρήσεις που θέλουν να εισάγουν ξένα προϊόντα απαιτείται να εξάγουν αγαθά παραγόμενα στην Αργεντινή, να κάνουν επενδύσεις στην Αργεντινή και να αποφεύγουν να βγάζουν από τη χώρα τα κέρδη τους σε συνάλλαγμα.
Σύμφωνα με τον ΠΟΕ, η πολιτική που ασκεί το Μπουένος Άιρες όσον αφορά τις εισαγωγές «αλλοιώνει τους όρους του ανταγωνισμού στην αγορά της Αργεντινής, με αποτέλεσμα τα εισαγόμενα προϊόντα να τυγχάνουν λιγότερο ευνοϊκής μεταχείρισης από τα εγχωρίως παραγόμενα προϊόντα».
Αναφέρεται επίσης ότι η πολιτική αυτή είναι «ασύμβατη» με τη Γενική Συμφωνία Δασμών και Εμπορίου (GATT), που αποτέλεσε τη βάση για τη λειτουργία του ΠΟΕ.
Η επιτροπή του ΠΟΕ αποφάνθηκε επίσης εναντίον του συστήματος αδειοδότησης των εισαγωγών που έχει θεσπίσει το Μπουένος Άιρες. Η απόφαση αναφέρει ότι το καθεστώς χορήγησης αδειών «συνιστά έναν περιορισμό στην εισαγωγή αγαθών και άρα δεν συνάδει» με την GATT.
Η απόφαση χαιρετίστηκε από τις ΗΠΑ και την ΕΕ, με δηλώσεις του τύπου «αυτή είναι μια μεγάλη νίκη για τους Αμερικανούς εργαζόμενους, παραγωγούς και αγρότες» (Μάικλ Φρόμαν, αντιπρόσωπος των ΗΠΑ για το Εμπόριο).
Όπως είπε, «τα προστατευτικά μέτρα της Αργεντινής πλήττουν ένα ευρύ φάσμα των εξαγωγών των ΗΠΑ, δυνητικά επηρεάζοντας αμερικανικές εξαγωγές αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων κάθε χρόνο που υποστηρίζουν (τη διατήρηση) υψηλής ποιότητας θέσεων εργασίας για Αμερικανούς της μεσαίας τάξης».
Από την πλευρά του, ο επίτροπος Εμπορίου της ΕΕ Κάρελ ντε Χουχτ δήλωσε ότι η απόφαση του ΠΟΕ «στέλνει το σημαντικό μήνυμα ότι ο προστατευτισμός δεν είναι αποδεκτός» και κάλεσε την Αργεντινή να «συμμορφωθεί άμεσα με την απόφαση της επιτροπής του ΠΟΕ και να άρει αυτά τα παράνομα μέτρα ώστε να ανοίξει ο δρόμος προκειμένου τα αγαθά της ΕΕ να διατίθενται σε συνθήκες δίκαιου ανταγωνισμού στην αγορά της Αργεντινής».
Το Μπουένος Άιρες μπορεί να προσφύγει κατά της συγκεκριμένης απόφασης του ΠΟΕ εντός 60 ημερών, αλλά όλα δείχνουν πως θα πρόκειται για μια ακόμη μάταιη και επικοινωνιακή προσφυγή.
Διότι όταν ανήκεις σε διεθνείς οργανισμούς και έχεις υπογράψει διεθνείς συμφωνίες, πρέπει να τις τηρείς.
Σημειώστε ότι ο πληθωρισμός στη χώρα έχει υπερβεί το 30%, η οικονομία της συρρικνώνεται παρά τα (σπασμωδικά) μέτρα και παράλληλα σοβεί μια σοβαρή ενεργειακή κρίση.
Επί του προκειμένου, ενημερώνονται οι λάτρεις του μοντέλου της Αργεντινής ότι στην τρίτη στον κόσμο χώρα σε μη συμβατικούς υδρογονάνθρακες (σχιστολιθικό πετρέλαιο) ολόκληρες συνοικίες βυθίζονται στο σκοτάδι για πολλές μέρες.
Κι’ αυτό, διότι η κυβέρνηση (σε μια άλλη σπασμωδική ενέργεια) διατηρεί τεχνητά χαμηλές τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος για να καλύψει τον θηριώδη πληθωρισμό που ροκανίζει τα σωθικά της χώρας.
Με αποτέλεσμα, να μην γίνεται καμιά συντήρηση στους πυλώνες, να σημειώνονται συνεχείς διακοπές ρεύματος και η κυβέρνηση να δικαιολογείται, λέγοντας πως δέχεται πόλεμο από… αντικυβερνητικούς επιχειρηματίες!
