Ισχυρά μηνύματα για το παρόν και το μέλλον του νομού Τρικάλων

Μειώνεται ο πληθυσμός των Τρικάλων – Και επισήμως καταγράφονται οι ενδοπεριφερειακές ανισότητες στη Θεσσαλία – Η έκθεση της ΕΓΝΑΤΙΑ Α.Ε. που αποκαλύπτει τη σημασία των υποδομών για την ανάπτυξη μιας περιοχής

Τις υπαρκτές ενδοπεριφερειακές ανισότητες στη Θεσσαλία, αλλά και τις επιπτώσεις από την έλλειψη υποδομών στους νομούς Τρικάλων και Καρδίτσας επιβεβαιώνει η ετήσια έκθεση της ΕΓΝΑΤΙΑ Α.Ε. που και φέτος παρουσιάζει Η ΕΡΕΥΝΑ. Του Λάζαρου Μάμαλη Δύο ευρήματα της έκθεσης η οποία παρουσιάστηκε πρόσφατα, σε σχέση με το ΑΕΠ και κυρίως, σε σχέση με την πληθυσμό προσφέρονται για την εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων για το παρόν και το μέλλον του νομού Τρικάλων, αλλά και της Δυτικής Θεσσαλίας γενικότερα. Ο πληθυσμός του νομού το 1997 ήταν 135.200 κάτοικοι. Το 2006 ο πληθυσμός του νομού Τρικάλων μειώθηκε στις 131.100. Πρόκειται για μείωση της τάξης του 3,0%. Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της επίσημης απογραφής του 2001, ο πληθυσμός του νομού ήταν 138.047 κάτοικοι. Στην ίδια μοίρα είναι και ο νομός Καρδίτσας ο οποίος μεταξύ 1997 και 2006 παρουσιάζει μείωση πληθυσμού της τάξης του 4,2%. Αντιθέτως, αυξητικές τάσεις παρουσιάζει ο πληθυσμός στους δύο νομούς της Ανατολικής Θεσσαλίας. Στην Λάρισα το ίδιο διάστημα αυξήθηκε κατά 1,3% ενώ στη Μαγνησία οριακά κατά 0,1%. Για να αξιολογηθεί επαρκέστερα η σημασία αυτής της πληθυσμιακής μείωσης στη Δυτική Θεσσαλία θα πρέπει να επισημανθεί ότι συνολικά 6 νομοί από τους 24 νομούς της Βόρειας και Κεντρικής Ελλάδας που εξετάζει η μελέτη της ΕΓΝΑΤΙΑ Α.Ε. εμφάνισαν μείωση του πληθυσμού τους κατά την περίοδο 1997-2006, δύο από αυτούς βρίσκονταν στη Θεσσαλία (Τρικάλων και Καρδίτσας) δύο στην Ήπειρο (Πρέβεζας και Θεσπρωτίας), ενώ μεγαλύτερη πληθυσμιακή αύξηση εμφάνισε ο Ν. Ιωαννίνων (9,9%) και ακολουθούσε ο Ν. Θεσσαλονίκης (7%). Με τη λειτουργία του συστήματος Εγνατία Οδός - κάθετοι άξονες μεταβάλλεται ο πληθυσμός που κατοικεί σε απόσταση 50 km επί του εθνικού και επαρχιακού δικτύου από τις έδρες των Νομών, με σημαντικές ποσοστιαίες αυξήσεις σε πόλεις της περιφέρειας.. Σημαντικότερες μεταβολές εμφανίστηκαν στις πόλεις Αλεξανδρούπολη (ποσοστιαία αύξηση 50,9%), Κομοτηνή (32,8%), Γρεβενά (13,7%), Ηγουμενίτσα (11,6%) και Καστοριά (8,9%). Οι μεταβολές αυτές δείχνουν ότι αυξάνεται η δυνατότητα να αναπτυχθούν τα μικρά και περιφερειακά αστικά κέντρα, παρέχοντας υπηρεσίες προς μεγαλύτερες πληθυσμιακά ενδοχώρες. Η συγκεκριμένη πραγματικότητα που καταγράφεται στη μελέτη της ΕΓΝΑΤΙΑ Α.Ε. αφενός αποκαλύπτει τον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζουν οι σύγχρονοι οδικοί άξονες και γενικότερα οι υποδομές των μεταφορών για την ανάπτυξη μιας περιοχής και αφετέρου υπογραμμίζει τη σημασία της γρήγορης κατασκευής και παράδοσης του οδικού άξονα Ε65 ως τελευταία ελπίδα ανάπτυξης για τα Τρίκαλα και γενικότερα για τη Δυτική Θεσσαλία. Ναι μεν αλλά για το ΑΕΠ… Στη δεκαετία 1997 – 2006 το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ) του νομού Τρικάλων αυξήθηκε κατά 13,1%. Από τις1.510,13 11 Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης ανήλθε στις 1.757,16. Κατά μέσο όρο λοιπόν, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,3% κάθε χρόνο, όταν στην υπόλοιπη χώρα η ανάπτυξη «έτρεχε» με ρυθμούς άνω του 4%! Για το λόγο αυτό, μεταξύ των νομών της Κεντρικής και Βόρεια Ελλάδας ο νομός Τρικάλων υποχώρησε ως προς το ΑΕΠ από την 11η θέση που βρίσκονταν το 1997 στη 12η το 2006. Η υποχώρηση αυτή όμως είναι αμελητέα σε σχέση με την καταβαράθρωση του ΑΕΠ την ίδια περίοδο, του γειτονικού νομού Καρδίτσας το οποίος την ίδια περίοδο μειώθηκε κατά 8,9%! Η μείωση έχει εξήγηση και ανάγεται στην κάθετη πτώση του αγροτικού εισοδήματος που επηρεάζει καθοριστικά την οικονομία του γειτονικού νομού. Όπως γράψαμε και κατά την παρουσίαση της περσινής έκθεσης της ΕΓΝΑΤΙΑ Α.Ε. η αγροτική οικονομία δεν είναι το ίδιο καθοριστική για το νομό Τρικάλων. Ο νομός μας δεν είναι κατεξοχήν αγροτικής όπως ακόμη και σήμερα, ορισμένοι εκπρόσωποι αρχών και φορέων του τόπου που υποτίθεται ότι γνωρίζουν τα τοπικά παραγωγικά δεδομένα, αναφέρουν στις δημόσιες τοποθετήσεις τους. Αναλυτικά, ανά νομό έχουμε τις εξής μεταβολές στο ΑΕΠ τη συγκεκριμένη δεκαετία: Θεσσαλονίκης 6,7%, Λάρισας 8,0%, Μαγνησία 26,2%, Σέρρες 5,9%, Ιωάννινα 35,8%, Κοζάνης 4,7%, Έβρος 13,4%, Πέλλας 0,6%, Ημαθίας 6,7%, Καβάλας 13,9%, Τρικάλων 13,1%, Πιερία 12,0%, Καρδίτσας -8,6%, Ροδόπης 9,4%, Ξάνθης 12,7%, Δράμας 21,0%, Χαλκιδικής -4,9%, Κιλκίς 29,5%, Άρτας 28,4%, Πρέβεζας 23,3%, Φλώρινας 9,5%, Καστοριάς 4,7%, Θεσπρωτίας 41,9%, Γρεβενών 8,8%. Βέβαια, σε συνθήκες οικονομικής κρίσης και με δεδομένη την ύφεση το θετικό πρόσημο στο ΑΕΠ είναι βέβαιο ότι αποτελεί παρελθόν για πέρυσι, αλλά και φέτος. Δυνατό μήνυμα Τα ευρήματα της μελέτης προφανώς αποτελούν χρήσιμα εργαλεία στα χέρια όχι μόνο των επιστημόνων, αλλά και των θεσμικών εκπροσώπων του νομού, οι οποίοι με βάση αυτά πρέπει να σχεδιάσουν το μέλλον του τόπου. Να τα χρησιμοποιήσουν για να διεκδικήσουν αποφασιστικά την άρση των ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων για την οποία χρόνια τώρα ακούμε, αλλά όπως προκύπτει και από τα στοιχεία, δεν βλέπουμε…

Η ΕΡΕΥΝΑ 24 Μαρτίου 2010, αρ. φύλλου 15458, σελίδα 16