Ροπωτό ώρα μηδέν…

Ένα χωριό που ταξιδεύει πάνω σε υπόγειο ποτάμι αφηγείται την πικρή ιστορία μιας ενδεχόμενης επικείμενης καταστροφής του – Το καφενείο που γέρνει προς τα κάτω και ο επενδυτής που έφυγε απογοητευμένος

Δεκαετίες τώρα ένα χωριό της περιοχής, το Ροπωτό, «ταξιδεύει» πάνω στα εγκλωβισμένα και συχνά φουσκωμένα νερά ενός υπόγειου ποταμού χωρίς να έχει δοθεί μια αποτελεσματική λύση από τις αρμόδιες αρχές. Στο οδοιπορικό που επιχειρήσαμε σε μια επίσκεψη στο χωριό εκείνο που διαπιστώσαμε ήταν το μεγαλείο της προχειρότητας και της ανευθυνότητας καίτοι θα πρέπει να σημειώσουμε ότι υπήρξαν φιλότιμες προσπάθειες από ανθρώπους που δεν εισακούστηκαν εγκαίρως και ολέθρια σφάλματα που κόστισα πανάκριβα. Του Λάζαρου Τσουμένη Εκείνο που έκανε σε εμάς εντύπωση όταν φθάσαμε στον κεντρικό οικισμό, του συγκροτήματος των εβδομήντα κατοικιών, του παλιού δημοτικού σχολείου (1954) που έχει μετατραπεί σε γραφείο του τοπικού συμβουλίου και της εκκλησίας (κτισμένη τη δεκαετία του ’90) ήταν ένα γκρεμισμένο οίκημα όπου τα προηγούμενα χρόνια ο επισκέπτης έβρισκε κάποιον να του ψήσει καφεδάκι και να το απολαύσει στη βεράντα βυθισμένος σε ένα πανέμορφο τοπίο. Όταν έχεις τις εικόνες αυτές ως ανάμνηση μιας παλιάς παρέας, σε σοκάρει το γεγονός ότι το καφενεδάκι αυτό έχει πια καταρρεύσει, όπως συνέβη και με τα γύρω οικήματα που έχουν ανοίξει σε χίλια κομμάτια λες και πέρασε από πάνω τους μια αόρατη δύναμη καταστροφής. Και έτσι πρέπει να συμβαίνει. Γιατί από όσα είδαμε και συζητήσαμε με τον πρόεδρο του Τοπικού Συμβουλίου κ. Γεώργιο Ρουμπιέ το πρόβλημα έχει ξεκινήσει από την ύπαρξη υπόγειων υδάτων τα οποία ξεκινούν από το υψηλότερο σημείο του χωριού, που έχει την ονομασία «Ασβεσταριά» και στην κίνησή του παρασέρνει ολόκληρο τον κεντρικό οικισμό. Πρόκειται για ένα πρόβλημα πέντε δεκαετιών που διαιωνίζεται από τον Άννα στον Καϊάφα και δυστυχώς δεν είχε την τύχη να επιλυθεί όπως συνέβη σε ανάλογες καταστάσεις όπως των Στουρναρέϊκων που δώσουν μια αποτελεσματική λύση. Αποτέλεσμα αυτού είναι να θριαμβεύει η προσωρινότητα καθώς το Δημοτικό Σχολείο έχει μεταφερθεί σε προκατασκευασμένο και στις παλιές αίθουσές του λειτουργεί όπως προαναφέραμε το κοινοτικό γραφείο και το αγροτικό ιατρείο (κάθε Πέμπτη). Επί δύο μήνες, από τη στιγμή που οξύνθηκαν τα κατολισθητικά φαινόμενα, το ιατρείο λειτουργούσε έξω στο δρόμο ή στο καφενείο όταν έπρεπε να γίνει από το γιατρό κάποια σοβαρότερη εξέταση. Έργα πάνω σε… ποτάμι Όπως έχει διαπιστωθεί από τις γεωλογικές έρευνες, στις οποίες θα αναφερθούμε κατατοπιστικά, υπάρχει στο υπέδαφος διαρκής ροή υδάτων σε βάθος 14 μέτρων εξαιτίας των οποίων προκαλούνται τα κατολισθητικά φαινόμενα. Παρόλα αυτά η Πολιτεία ούτε έδωσε αποτελεσματική λύση, ούτε κήρυξε την περιοχή σε κατάσταση ανάγκης, ούτε προστάτευσε τις επενδύσεις από κατοίκους που επένδυσαν εκεί τις οικονομίες τους από τα χρόνια της δουλειά στην ξενιτιά, αλλά επιπλέον δόθηκε «πράσινο φως» να κατασκευαστούν έργα υποδομής όπως ηλεκτροδότησης το 1977 και υδροδότησης. Είχε προηγηθεί μάλιστα η αποσπασματική μεταφορά κατοίκων που η δικτατορία του έδωσε σπίτια σε συνοικισμό της Πύλης και παρόλα αυτά το χωριό συνέχισε να αναπτύσσεται κανονικά. Μια ευκαιρία που χάθηκε Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 (1990-92), επί προεδρίας Τζάνη παρουσιάστηκε στο χωριό μια ευκαιρία που να αξιοποιούνταν ίσως είχε αλλάξει τη μοίρα του όχι μόνο με την επίλυση του προβλήματος αλλά και την οικονομική ανάπτυξη η οποία θα εξασφάλιζε εργασία για νέους που υποχρεώνονται σήμερα να το εγκαταλείψουν για να εξασφαλίσουν ένα στοιχειώδες μεροκάματο. Επρόκειτο για την πρόταση ενός υποψήφιου επενδυτή από την Αθήνα ο οποίος πρότεινε την κατασκευή εργοστασίου εμφιάλωσης νερού αλλά τόσο η αίτηση που κατατέθηκε εσφαλμένα στο Δασαρχείο και μια σειρά εμποδίων τον αποθάρρυναν και εγκατέλειψε ανολοκλήρωτη τη διαδικασία. Εάν τότε υπήρχε αποτέλεσμα ασφαλώς θα είχε υποχρεωθεί εκ των πραγμάτων η Πολιτεία να κινηθεί με περισσότερη σοβαρότητα και να δώσει αποτελεσματική λύση. Τι πρέπει να γίνει Ας έρθουμε όμως στο δια ταύτα. Εδώ που έχουν φθάσει τα πράγματα βρίσκονται πράγματι σε οριακό σημείο και παίζεται ουσιαστικά η τελευταία πράξη του δράματος. Είτε θα υπάρξουν μέτρα για να σωθεί ο κεντρικός οικισμός, είτε θα εγκαταλειφθεί στη μοίρα του και τα κατολισθητικά φαινόμενα να κόψουν το χωριό στα δύο, εξαφανίζοντας το καλύτερο κομμάτι του. Είναι χαρακτηριστικό πως όταν καθήσεις στο φιλόξενο καφενεδάκι δίπλα στην εκκλησία θα διαπιστώσεις πως γέρνει προς την μια πλευρά και να αφήσεις ένα τσιγάρο στο πάτωμα θα κυλίσει μόνο του, ενώ λίγα μέτρα πιο πέρα το κοινοτικό γραφείο γέρνει προς την πάνω πλευρά. Εκείνο που πρέπει συνεπώς να γίνει είναι να κατατεθεί η μελέτη του ΙΓΜΕ και κατόπιν να δοθεί στην Περιφέρεια προς έγκριση. Επείγει τα έργα να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τέλους Σεπτεμβρίου πριν αρχίσουν οι βροχές. Το σχέδιο που προτείνεται είναι να υπάρξει μια κατασκευή λίγα μέτρα μετά την πηγή και μέσω φρεατίων σε σχήμα V να διοχετευθούν τα υπόγεια και επίγεια ύδατα σε κοίτες που θα διαρρυθμιστούν και θα επιτρέψουν την αποστράγγιση και τη διευθέτηση του προβλήματος. Πέραν αυτού θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα για τους κοινωνικά αδύνατους που ξεσπιτώθηκαν και αντιμετωπίζουν τα σοβαρότερα προβλήματα. Επόμενος στόχος θα πρέπει να είναι ένα τοπογραφικό που θα θέσει οικιστικά το χωριό σε νέες βάσεις ώστε οι κάτοικοι που έχασαν τα σπίτια τους να τα ξαναφτιάξουν εν ανάγκη σε νέα οικόπεδα που θα διανεμηθούν. Αποχαιρετώντας τούτο το ιδιόμορφο χωριό με τα φημισμένα μήλα που ωριμάζουν σε πανέμορφα περιβόλια, που διατηρεί την ιδιομορφία να ανήκει εκκλησιαστικά στην μητρόπολη Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφαρσάλων και στις κάλπες του προσέρχονται να ψηφίσουν πάνω από χίλιοι ψηφοφόροι δεν έχουμε παρά να πιστέψουμε στην ειλικρίνεια των λόγων του κ. Ρουμπιέ: «Θέλουμε να μείνουν οι ρίζες του χωριού, γι αυτό πονέσαμε και κουραστήκαμε, δεν έχουμε καμία πρόθεση να το εγκαταλείψουμε στην τύχη του». Θελήσαμε να μιλήσουμε και με άλλους κατοίκους αλλά η κατάσταση που βίωσαν δεν επέτρεψαν να είναι ιδιαίτερα ομιλητικοί, ίσως έχουν φθάσει στα όρια να πιστεύουν ότι κανείς πια δεν θα τους σώσει… Στο αυριανό φύλλο θα παρουσιάσουμε στοιχεία που εκφράζουν πλήρως τις διαστάσεις της τραγωδίας που έζησε το Ροπωτό.

Η ΕΡΕΥΝΑ 20 Μαΐου 2010, αρ. φύλλου 15504, σελίδα 10