Σκοπός του νόμου που ψηφίστηκε στη βουλή στις 28 Απριλίου (ΦΕΚ 62 Α') είναι η θέσπιση ειδικής διαδικασίας ελέγχου της κατασκευής των κτιρίων, για την ορθή εκτέλεση και κατασκευή τους, την ασφάλεια και συντήρηση αυτών, την καταπολέμηση των πολεοδομικών αυθαιρεσιών και των υπερβάσεων δόμησης με τη δημιουργία ταυτότητας κηρίων και παράλληλα δίνεται η δυνατότητα «τακτοποίησης» αυθαιρεσιών σε υπάρχουσες κατασκευές γιαπερίοδο 40 ετών.
Με τις διατάξεις αυτές αντιμετωπίζονται μόνο χώροι που έχουν προκύψει από υπερβάσεις δόμησης και αλλαγή χρήσης μέσα στο περίγραμμα του εγκεκριμένου όγκου νομίμως υφιστάμενου κτιρίου, δηλαδή ημιυπαίθριοι χώροι, πατάρια, σοφίτες, υπόγειοι χώροι, χώροι ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, χώροι – αίθουσες κοινωνικών εκδηλώσεων κλπ) και δε ρυθμίζεται καμία παράβαση έξω από τον όγκο αυτό, όπως δώματα, κλεισμένα μπαλκόνια, πέργκολες κλπ (τα οποία βρίσκονται εκτός του ιδεατού στερεού και του νομίμου ύψους του κτιρίου) ούτε η μετατροπή των παραπάνω χώρων σε χρήση απαγορευμένη στην περιοχή των ακινήτων. Δεν υπάγονται στη ρύθμιση αυτή χώροι που έχουν ανεγερθεί καθ’ υπέρβαση του κατά τα παραπάνω κελύφους της Οικοδομικής Άδειας. Προϋπόθεση για τη διατήρηση της χρήσης των παραπάνω χώρων είναι να επιτρέπεται η χρήση αυτή από τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις της περιοχής του ακινήτου. Δεν υπάγονται στις παραπάνω διατάξεις τακτοποίησης τα εκτός σχεδίου πόλεως ή εκτός ορίων οικισμών κτίρια τα οποία βρίσκονται σε ρέματα, σε βιοτόπους, στον αιγιαλό ή την παραλία, σε δάση, σε δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις, καθώς και σε αρχαιολογικούς χώρους και ιστορικούς τόπους. Δεν υπάγονται επίσης τα κτίρια που είναι αρχαία ή νεότερα μνημεία, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3028/ 2002 (ΦΕΚ 153 Α΄), καθώς και τα κηρυγμένα σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις ως διατηρητέα κτίρια.
Η υποβολή των απαιτούμενων δικαιολογητικών γίνεται είτε απευθείας στην πολεοδομική υπηρεσία εντός αποκλειστικής προθεσμίας οκτώ (8) μηνών από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του νόμου είτε με συστημένη επιστολή εντός αποκλειστικής προθεσμίας έξι (6) μηνών από την ίδια ως άνω ημερομηνία.
Η κατηγοριοποίηση των αυθαιρέτων και ο καθορισμός των προστίμων προσδιορίζονται ανάλογα με την έκταση και το είδος της παρανομίας. Θα συνδέονται με την τιμή ζώνης και θα είναι της τάξης του 20%. Μικρότερο ποσοστό προβλέπεται για την πρώτη κατοικία, ενώ θα είναι μεγαλύτερο για βίλες με μεγάλο εμβαδόν.
Στους χώρους πού υπάγονται στο νόμο περί τακτοποίησης για τους οποίους δεν θα υποβληθούν δηλώσεις ή δεν ολοκληρωθεί η διαδικασία αποπληρωμής του ειδικού προστίμου επιβάλλεται αυξημένο πρόστιμο ανέγερσης ίσο με το 30% και ετήσιο σταθερό πρόστιμο διατήρησης (χωρίς ετήσιες προσαυξήσεις, ή ανατοκισμό) ίσο με 5% της τιμής ζώνης που ισχύει κατά τον χρόνο διαπίστωσης της παράβασης και επιβάλλονται οι υπόλοιπες περί αυθαιρέτων κυρώσεις.
Οι παραπάνω φόροι αποδίδονται υπέρ του Ειδικού Ταμείου Εφαρμογής Πολεοδομικών και Ρυθμιστικών Σχεδίων (ΕΤΕΡΠΣ), κατατίθενται σε ειδικό κωδικό που ονομάζεται «Ταμείο Περιβαλλοντικού Ισοζυγίου». Οι πόροι του ειδικού προστίμου διατίθενται ειδικότερα ως εξής: α. Για την απόκτηση ακινήτων για νέους κοινόχρηστους χώρους και χώρους πρασίνου, όπως αυτοί καθορίζονται κατά τις κείμενες διατάξεις. β. Για αποζημιώσεις ακινήτων που έχουν καθοριστεί από εγκεκριμένα σχέδια πόλης ως κοινόχρηστοι χώροι και για τα οποία είτε έχει αρθεί κατά τις ισχύουσες διατάξεις η απαλλοτρίωση είτε έχει παρέλθει σε κάθε περίπτωση οκταετία από το χρόνο επιβολής της ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης. γ. Για την απόκτηση, αποκατάσταση και συντήρηση ακινήτων σε παραδοσιακούς οικισμούς, ιστορικά κέντρα πόλεων και προστατευόμενες περιοχές της φύσης και της πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και την απελευθέρωση, αποκατάσταση, αναβάθμιση, ανάπλαση και προστασία χώρων με ιδιαίτερη περιβαλλοντική σημασία, όπως ακτών, παραλιακών ζωνών, ρεμάτων, αλσών, δασών και δασικών εκτάσεων. δ. Για την πραγματοποίηση προγραμμάτων αστικής ανάπλασης.
Παράλληλα επανέρχεται σε ισχύ η διατύπωση της παρ. 2, του άρθρου 11, του ν. 1577/85, όπως ίσχυε πριν την τροποποίησή της με το άρθρο 40, του ν. 3775/09, αλλά μειώνεται η συνολική επιφάνεια εξωστών και ημιυπαιθρίων, που δεν προσμετράται στο σ.δ., δηλ. το ποσοστό από 40% σε 35% και μειώνεται η επιφάνεια την οποία δεν μπορούν να υπερβούν οι ημιυπαίθριοι χώροι, δηλ. το ποσοστό από 20% σε 15% και επανέρχεται το ύψος 1,5 μ. από την οριστική στάθμη του εδάφους της οροφής υπογείου ορόφου.Επανέρχεται σε ισχύ το άρθρο 4, του ν. 3212/03, με το οποίο θεσμοθετείται υποχρεωτική διαδικασία ελέγχου ποσοστού τουλάχιστον 10% (τυχαίο δείγμα) των οικοδομικών αδειών, που έχουν εκδοθεί από τις πολεοδομικές υπηρεσίες. Από τις παραπάνω ελεγχθείσες οικοδομικές άδειες ποσοστό 2% θα ελεγχθεί από το Σώμα Ελεγκτών Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης.
Τέλος Θεσπίζεται από την 1.1.2011 ο όρος της Ταυτότητας κτηρίου μέσα στην οποία εντάσσεται εκτός των άλλων και το πολυσυζητημένο πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης κτηρίου.
Γράφουν: Ο Μιχάλης Πολίτης και η Ερμίνα Τσάτσου
Πολιτικοί Μηχανικοί ΕΜΠ
6947435716 & 2271100641
