Η εισαγωγή της υποχρεωτικής ηλεκτρονικής σήμανσης των αιγοπροβάτων στις χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης άλλαξε δραματικά τους κανόνες του παιχνιδιού στην κτηνοτροφία. Όχι μόνο επέφερε την προστασία του καταναλωτή και τα ζωικής προέλευσης προϊόντα ή τρόφιμα που αγοράζει από πρακτικές νοθείας και παράνομης διακίνησης, αλλά παράλληλα προστατεύει το κύρος, την ανταγωνιστικότητα και το εισόδημα των σωστών παραγωγών.
Μπορεί να αναρωτηθείτε τι πραγματικά σημαίνουν όλα αυτά στην πράξη... και πόσο εύκολα ήταν να γίνουν από τους παλιούς κτηνοτρόφους που είχαν μάθει στην παραδοσιακή παραγωγή.
Όμως, οι νέοι κτηνοτρόφοι με τις μικρομεσαίες μονάδες μπορούν και πρέπει να ξεφύγουν από τις κακές συνήθειες και τις φοβίες του παρελθόντος, μπορούν και πρέπει να αγκαλιάσουν τις νέες τεχνολογίες, γιατί με τις εφαρμογές τους ίσως κατορθώσουν να αλλάξουν ζωή. Παραδείγματα προς μίμηση υπάρχουν αρκετά, ένα από αυτά σας παρουσιάζουμε και εμείς σήμερα που μάλιστα χρησιμοποιεί την ηλεκτρονική σήμανση εδώ και τέσσερα χρόνια ήδη.
Πρόβατα βελτιωμένης ράτσας
Από το 2004 δύο νέοι άνθρωποι, ο Κώστας Γιαννακόπουλος και ο Αρίστος Χατζησταματίου, ξεκίνησαν μια καινοτόμα κτηνοτροφική μονάδα στο Διμήνι.
Πρόκειται για μονάδα αιγοπροβάτων, 700 συνολικά ζώων, φυλής Χίου. Είναι ελληνική φυλή και μάλιστα βελτιωμένων ζώων, τα οποία ωστόσο απειλούνταν με εξαφάνιση.
Οι πρώτες προσπάθειες για τη διάσωση της φυλής αλλά και τη βελτίωσή της σε μετέπειτα στάδιο ξεκίνησαν το 1994. Η προσπάθεια εντάθηκε, ωστόσο από το 2002 και μετά όταν και το Υπουργείο προκήρυξε δύο χρηματοδοτικά προγράμματα για τη διάσωση και βελτίωση της παραγωγικότητας της φυλής, καθώς επρόκειτο για υψηλής γαλακτοπαραγωγής φυλή.
Σήμερα η φυλή Χίου αριθμεί συνολικά σε όλη την Ελλάδα περίπου 45.000 ζώα, ενώ οι 15.000 ανήκουν στον Συνεταιρισμό Φυλής Χίου «Μακεδονία», ο οποίος παράλληλα είναι και φορέας αναπαραγωγής της φυλής, που σημαίνει ότι διατηρεί το γενεαλογικό βιβλίο της φυλής, ουσιαστικά δηλαδή παρακολουθεί και καταγράφει τις αποδόσεις όλων των ζώων που είναι ενταγμένα σε αυτό. Με τον τρόπο αυτό ο Συνεταιρισμός μπορεί να προτείνει στην κάθε κτηνοτροφική μονάδα που ανήκει εκεί με ποιο τρόπο και τι ενέργειες πρέπει να γίνουν για να βελτιωθεί περαιτέρω η φυλή. Πρέπει να αναφερθεί εδώ ότι μόνο από το γάλα των ελληνικών, καθαρών φυλών αιγοπροβάτων επιτρέπεται η παραγωγή φέτας.
Ο Συνεταιρισμός φυλής Χίου, που αυτή την στιγμή αποτελεί το δυναμικότερο κομμάτι της κτηνοτροφίας στην Ελλάδα, στον οποίο αντιπρόεδρος είναι ο Κώστας Γιαννακόπουλος, αποτελεί το μοναδικό συνεταιρισμό που διατηρεί και συντηρεί τη ροή και τη συνέχιση του χρηματοδοτικού προγράμματος αναπαραγωγής και γενετικής βελτίωσης σε αντίθεση με πολλούς συνεταιρισμούς, που ενώ ξεκίνησαν τα παράτησαν στην πορεία.
Η μονάδα του Διμηνίου «Αμνός Α.Ε»
Στόχος των παιδιών στο ξεκίνημά τους ήταν να συμβάλλουν στη βελτίωση της φυλής, γιατί μόνο έτσι έβλεπαν ότι η μονάδα τους θα πήγαινε μπροστά. «Ξεκινήσαμε λοιπόν μαζεύοντας από την πρώτη στιγμή περίπου τον αριθμό των ζώων που έχουμε σήμερα και κατασκευάσαμε μια μεγάλη μονάδα τελευταίας τεχνολογίας», σημειώνει ο Κώστας Γιαννακόπουλος.
Από την πρώτη μέρα παραγωγής μέχρι και σήμερα οι δύο νέοι παραγωγοί έχουν καταφέρει να αυξήσουν την παραγωγή τους σε ποσοστό πάνω από 20%! «Η γενική βελτίωση είναι μια αργή διαδικασία. Δεν μπορούν τα ζώα να δώσουν από την πρώτη στιγμή μεγάλες αποδόσεις, χρειάζεται υπομονή και επιμονή αλλά πάνω από όλα δουλειά. Το ποσοστό της αύξησης που έχει σημειώσει η μονάδα θεωρείται σχεδόν ιδανικό», αναφέρει ο κ. Γιαννακόπουλος.
Παράλληλα ο Συνεταιρισμός έχει βοηθήσει στην κατεύθυνση επιλογής των ζώων τόσο των αρσενικών, όσο και των θηλυκών, με αποτέλεσμα σήμερα στη μονάδα να γνωρίζουν πώς και σε ποια κατεύθυνση μπορούν να βελτιώσουν την παραγωγή τους.
Πρόβατα από χρυσάφι!
Ετησίως το κάθε πρόβατο της μονάδας παράγει 350 κιλά κατά μέσο όρο, ουσιαστικά αποφέρει 100 με 150 ευρώ έκαστο στον παραγωγό, όταν σε ένα μέσο κτηνοτρόφο το κάθε αιγοπρόβατο αποφέρει ούτε τη μισή ποσότητα γάλακτος. «Εμείς ξεκινήσαμε το 2006, να φανταστείς, να έχουμε στις 184 μέρες παραγωγή γάλακτος 261 κιλά ανά ζώο και το 2009 έχουμε καταφέρει σε 131 μέρες μόλις να έχουμε την ίδια παραγωγή», αναφέρει ο Αρίστος Χατζησταματίου.
Την ίδια στιγμή η δυναμική της μονάδας αγγίζει τους 240 περίπου τόνους το χρόνο, παραγωγή και η οποία διατίθεται από την «Αμνός Α.Ε.» με αποκλειστική σύμβαση στην Εταιρία Πήλιο Τυροκομική για την παραγωγή φέτας και γιαουρτιού. Να σημειωθεί ότι η Πήλιο Τυροκομική που εδρεύει στην Βιομηχανική περιοχή κάνει εξαγωγές κυρίως στην Γερμανία και την Σουηδία.
Βέβαια για να φτάσουν οι δύο αυτοί παραγωγοί στο σημείο να απολαμβάνουν κέρδος από την επένδυση που τόλμησαν έπρεπε πρώτα να αντιμετωπίσουν το κόστος της εγκατάστασης. «Έχουμε κατασκευάσει μια μονάδα που όλα τα μηχανήματα που διαθέτει είναι τελευταίας τεχνολογίας τόσο για την διασφάλιση της καλής παραγωγής, όσο και για την διασφάλιση της υγιεινής των καταναλωτών», σημειώνει ο κ. Χατζησταματίου.
Όπως αναφέρει ο ίδιος το κόστος μπορεί να ανέλθει έως και 1.2 εκ. ευρώ καθώς αυτή την στιγμή στην μονάδα υπάρχει και κατάλληλο σύστημα θέρμανσης και ψύξης που λειτουργεί με βιοκαύσιμα, ώστε τα ζώα να ζούνε όλη την διάρκεια του χρόνου σε σταθερές συνθήκες θερμοκρασίας.
Στη μονάδα αυτή την στιγμή απασχολούνται πέντε υπάλληλοι ενώ όπως διαβεβαιώνουν και οι δύο παραγωγοί το κόστος είναι δεδομένο εφόσον υπάρχει όρεξη για δουλειά. «Κέρδος υπάρχει, απλά πρέπει να δουλέψεις και να έχεις υπομονή, γιατί η απόσβεση του χρέους γίνεται περίπου σε επτά χρόνια. Ωστόσο το θέμα είναι ότι ο παραγωγός πρέπει να αλλάξει νοοτροπία σκέψης στην εργασία του. Τώρα οι περισσότεροι κτηνοτρόφοι δεν διαχειρίζονται απλά μια μονάδα, αλλά τρέχουν οι ίδιοι για όλα και την δουλεύουν παράλληλα. Δεν γίνεται αυτό. Αν θέλεις να έχεις κέρδος, πρέπει να έχεις καθαρό κεφάλι και χρόνο για να δρομολογήσεις όλες εκείνες τις κινήσεις που θα οδηγήσουν σε αύξηση του κεφαλαίου», τονίζει ο κ. Χατζησταματίου.
Να αναφερθεί εδώ ότι ένα μικρό κόστος υπάρχει σε τακτά χρονικά διαστήματα για τη συντήρηση των μηχανημάτων. Πάντως ο κ. Γιαννακόπουλος επεσήμανε πως πρόκειται για ένα κλάδο, ένα επάγγελμα με παρελθόν και μέλλον ωστόσο χρειάζεται υποστήριξη και όχι σπασμωδική συμπαράσταση από την πολιτεία.
Η διαδικασία βελτίωσης των αιγοπροβάτων
Φυσικά και κάποιος που δεν ασχολείται με την κτηνοτροφία αδυνατεί να καταλάβει την ακριβή σημασία της έννοιας βελτιωμένο ζώο. Όπως μας εξηγεί ο κ. Χατζησταματίου, ένα βελτιωμένο ζώο λοιπόν θεωρείται ένα ζώο που έχει υψηλές αποδόσεις σε σχέση με το μέσο όρο παραγωγής στην Ελλάδα. Ταυτόχρονα θεωρείται ως βελτιωμένο και το ζώο που μπορεί να ανταγωνιστεί και τα ζώα ξένων φυλών.
Η βελτίωση τώρα δεν γίνεται με τεχνητούς τρόπους αλλά με απόλυτα φυσικό. Ουσιαστικά είναι μια πάρα πολύ απλή διαδικασία. Ο παραγωγός μετρά καθημερινά τις αποδόσεις των ζώων, πόσο παράγει δηλαδή τόσο καθημερινά, όσο και σε βάθος χρόνου, συλλέγει τα στοιχεία και επιλέγει στη συνέχεια τα πιο παραγωγικά από αυτά.
Με τον τρόπο αυτό ο παραγωγός γνωρίζει το γενεαλογικό δέντρο των ζώων. «Έτσι ξέρουμε τι κάνει και τι παράγει το κάθε ένα. Για παράδειγμα γνωρίζουμε τι παραγωγή έχει η προβατίνα και τι παραγωγή έχει ένα συγκεκριμένο κριάρι και αυτά τα βάζουμε σε διαδικασία αναπαραγωγής, ώστε ο απόγονος να έχει υψηλές αποδόσεις και ούτω καθ’ εξής», εξηγεί ο κ. Γιαννακόπουλος. Υπάρχει βέβαια και το κομμάτι της υγιεινής για την προστασία του καταναλωτή.
taxydromos.gr
