Με αφορμή ένα απόσπασμα από το βιβλίο «Έβενος, το χρώμα της Αφρικής», του δημοσιογράφου Καπισίνσκι, η δασκάλα του 4ου Δημοτικού Σχολείου Λάρισας Αρετή Χατζάρα έβαλε τους μαθητές της Ε’ τάξη (τμήμα Ε1) να κάνουν μια εργασία για το νερό.
Το συγκεκριμένο απόσπασμα αναφερόταν σ’ ένα κοριτσάκι ήταν αναγκασμένο καθημερινά να περπατά 2 έως 3 ώρες για να βρει νερό και να κουβαλάει το δοχείο με τα αδύνατα χεράκια της στο σπίτι της για να πιουν και να μαγειρέψουν. Και ο αγώνας δε τέλειωνε εκεί, ήθελε μετά άλλες τρεις ώρες για να βρεθούν τα ξύλα για να ανάψουν τη φωτιά για να μαγειρέψουν το ρύζι τους, που είναι η καθημερινή τους τροφή και η οποία θα είναι έτοιμη κατά το βράδυ, όπου όλοι γύρω από τη κατσαρόλα θα έτρωγαν από μια χούφτα ρύζι.
Σύμφωνα με μια έκθεση της UNICEF 6.000 παιδιά πεθαίνουν καθημερινά εξαιτίας της
έλλειψης νερού και υγιεινής. 1.100.000.000 άνθρωποι εξακολουθούν να πίνουν νερό από μη ασφαλές πηγές, όπως ποτάμια λίμνες, ακάλυπτα πηγάδια, από πλανόδιους πωλητές.
Σύμφωνα με έρευνες που έχουν γίνει, αυτό το δώρο της φύσης σήμερα εμπορεύεται, η τιμή ενός γαλονιού νερού είναι μεγαλύτερη από την τιμή ενός γαλονιού πετρελαίου.
Αυτές οι σκέψεις δημιούργησαν ένα προβληματισμό για τους μαθητές και τις μαθήτριες και η συγκεκριμένη δασκάλα μιλώντας για το αντικείμενο της εργασίας τόνισε: «H περιοχή μας δεν είναι πλούσια σε υδάτινους πόρους και το πρόβλημα της λειψυδρίας είναι ορατό, όπως σε πολλές περιοχές τόσο του πλανήτη όσο και της χώρας μας, σκέφτηκα πως οι μαθητές μας θα έπρεπε να κάνουν μια προσπάθεια προσέγγισης του όλου προβλήματος, να βιώσουν προβληματικές καταστάσεις σχετικές με το νερό, να αποκτήσουν θετικές στάσεις και συμπεριφορές απέναντι σ’ αυτό, να ευαισθητοποιηθούν και να προτείνουν λύσεις για σωστή διαχείριση και αποτροπή μιας μελλοντικής απειλής είτε σε τοπικό και εθνικό είτε σε παγκόσμιο επίπεδο, αφήνοντας έτσι μια σελίδα γνώσης και μια καλή αρχή σε άλλους, γιατί το νερό είναι συνώνυμο της ανθρώπινης ζωής και του πλανήτη και απαιτεί σαν φυσικός πόρος κυρίως σωστή διαχείριση και συνέπεια. Πέρα απ’ αυτό στοχεύαμε στις συμμετοχικές, κοινωνικές, επικοινωνιακές και αισθητικές δεξιότητες των μαθητών και στην εξοικείωσή τους με επιστημονικές μεθόδους διερεύνησης και ανακάλυψης της γνώσης αλλά και αξιολόγησης πηγών και στοιχείων. Έτσι, πρωταρχικά επισημάνθηκε η ζωτική σημασία του νερού για όλους τους οργανισμούς μέσα κι έξω απ’ αυτό, τέθηκαν προβληματισμοί και συγκεντρώθηκαν στοιχεία τόσο θετικά όσο και αρνητικά μέσα κι έξω από την τάξη».
Για τη μεθοδολογία που ακολούθησε μας είπε: «Με ομαδικές, ερευνητικές, εργαστηριακές και βιωματικές διαδικασίες οι μαθητές συγκέντρωσαν, κατέγραψαν πληροφορίες, παρατήρησαν, ταξινόμησαν, επεξεργάστηκαν κείμενα και στοιχεία, άκουσαν αρμοδίους, επικοινώνησαν με την τοπική κοινωνία, τραγούδησαν, ζωγράφισαν, αποκτώντας έτσι πολύπλευρες γνώσεις σχετικά με την οικονομική, ιστορική, θρησκευτική και πολιτισμική του αξία. Επισκέφτηκαν σχετικούς χώρους, φωτογράφισαν και συμμετείχαν σε σχετικές εκδηλώσεις. Ακόμη βίωσαν τις συνέπειες μιας αλόγιστης χρήσης του, αλλά και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τις συνεχείς μολύνσεις του νερού και γενικά του περιβάλλοντος. Τέλος, μιλήσαμε για το ανεξέλεγκτο (ακραία καιρικά φαινόμενα...), που θα μπορούσε να δημιουργήσει η ύπαρξή του, γνωρίζοντας δηλαδή και τις αρνητικές συνέπειες αυτού του πολύτιμου αγαθού. Έτσι, για να υπηρετήσουμε τους στόχους που θέσαμε αποφασίσαμε να εξετάσουμε το θέμα από τις παρακάτω πτυχές του και από την οπτική των παρακάτω επιστημών: 1) Το νερό ως στοιχείο ζωής 2) Νερό και υγεία 3) Η ζωή στο νερό 4) Σύσταση του νερού- Δημιουργία 5) Νερό και οικονομία 6) Νερό και πολιτισμός 7) Η μόλυνση του νερού 8) Κατανάλωση του νερού 9) Ακραία καιρικά φαινόμενα.
Η συλλογή των πληροφοριών έγινε από βιβλία, εφημερίδες, περιοδικά, διαδίκτυο και λογοτεχνικά κείμενα σχετικά με ποτάμια, λίμνες, θάλασσες, υδάτινα οικοσυστήματα, εκμετάλλευσης της δύναμής του κ.ά.
Παράλληλα υπήρχε επίσκεψη στη Δ.Ε.Υ.Α. Λάρισας και στις εγκαταστάσεις του βιολογικού καθαρισμού ενώ έγιναν και πειράματα σχετικά με την αναγκαιότητα του νερού στους οργανισμούς (φυτά), τον κύκλο του, τις φυσικές καταστάσεις του κ.ά».
Συμπερασματικά, η κ. Χατζάρα που είχε την ιδέα να κάνει μια τέτοια εργασία μας είπε: «Μπορεί να λεχθεί ότι οι μαθητές σε όλη τη διάρκεια υλοποίησης του σχεδίου εργασίας επέδειξαν ικανοποιητικό βαθμό συμμετοχής και συνεργασίας στην όλη μαθησιακή διαδικασία και ανέπτυξαν πρωτοβουλίες δράσης. Γι’ αυτό το λόγο ευελπιστούμε ότι οι στόχοι που τέθηκαν αρχικά (γνωστικοί, συναισθηματικοί, ψυχοκινητικοί) υλοποιήθηκαν σε μεγάλο βαθμό και ότι αφήσαμε πίσω μας μια σελίδα γνώσης και μια καλή αρχή. Επειδή ο καθένας μας σέβεται ό,τι πιστεύει, αγαπάει και φροντίζει καλύτερα, πιστεύουμε ότι αυτό ισχύει και για τους μαθητές μας που με την ενασχόλησή τους με το νερό έγιναν κοινωνοί του μεγάλου αυτού ζητήματος και οι στάσεις τους απέναντι στο πολύτιμο αυτό αγαθό είναι πλέον διαφορετικές και εμφανείς στην καθημερινή τους ζωή».
eleftheria.gr
