 |
Η εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών είναι ο υπ’ αριθμόν ένα στόχος για την κυβέρνηση, που πρέπει με το πρόγραμμα σταθερότητας που κατέθεσε να βγάλει την ελληνική οικονομία από το τέλμα στο οποίο έχει περιέλθει. Αυτή η επιλογή της μπορεί να είναι δύσκολη, αλλά είναι ζωτικής σημασίας για το μέλλον του τόπου.
Όμως η εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών πρέπει να γίνει με κοινωνικά δίκαιους όρους. Όχι μόνο για να δείξει η κυβέρνηση το κοινωνικό της πρόσωπο, αλλά γιατί αν οι όροι δεν είναι δίκαιοι θα οδηγήσουν σε κοινωνικές εντάσεις, σε διάρρηξη της κοινωνικής συνοχής, σε οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές αβεβαιότητες που με κανένα τρόπο δεν πρόκειται να ηρεμήσουν τις αγορές. Οι υπουργοί που έχουν επωμιστεί το πρέσινγκ της Κομισιόν και σηκώνουν το βάρος του σταθεροποιητικού προγράμματος (Παπακωνσταντίνου, Λοβέρδος, Κατσέλη) το ξέρουν καλά αυτό.
Η διεθνής κρίση ανέδειξε το «υποκείμενο νόσημα» της ελληνικής οικονομίας. Η απειλή της «χρεοκοπίας» αντανακλά την κατάρρευση ενός μοντέλου ανάπτυξης, το οποίο ευνοεί τον παρασιτισμό και την κλεπτοκρατία και παρεμποδίζει τις παραγωγικές δραστηριότητες. Γι’ αυτό και η διαπλοκή, η διαφθορά, η λεηλασία και η σπατάλη του δημοσίου χρήματος είναι συστημικά φαινόμενα και όχι εξαιρέσεις.
Το γεγονός ότι αυτό το γεγονός έχει διαποτίσει όλα σχεδόν τα στρώματα, την κατέστησε ανθεκτική, αλλά όχι λιγότερο αντικοινωνική. Η κρίση ξεχείλισε το ποτήρι και έδειξε ότι το πάρτι δεν μπορεί να συνεχιστεί. Με τον λογαριασμό τώρα στο τραπέζι, έχει αρχίσει η μάχη για το ποιος θα τον πληρώσει. Αυτή είναι η ουσία και όχι τα ψευτοδιλήμματα. Ένα φάσμα παραγόντων (πολιτικοί, επιχειρηματικοί κύκλοι, ακαδημαϊκοί και, βεβαίως, ΜΜΕ) πιέζουν για λήψη μέτρων άμεσης απόδοσης, επισείοντας τον πραγματικό πέλεκυ των Αγορών. Χωρίς να το λένε, υποδεικνύουν τον εύκολο δρόμο: μείωση μισθών, αύξηση ΦΠΑ για είδη πρώτης ανάγκης, μείωση κοινωνικών δαπανών κ.λπ. Εάν κληθούν να πληρώσουν όσοι ήδη πληρώνουν και εάν επιβαρυνθούν κυρίως τα χαμηλά εισοδήματα, θα παροξυνθεί η ήδη εξοργιστική ανισοκατανομή του πλούτου και θα δημιουργηθούν συνθήκες κοινωνικής αναταραχής.
Η δύσκολη, αλλά ζωτικά αναγκαία επιλογή είναι η εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών να γίνει με κοινωνικά δίκαιους όρους. Πρώτον, με την επιβολή, επιτέλους, φορολογικής δικαιοσύνης. Δεύτερον, με την αναθεώρηση, από μηδενική βάση, των δαπανών. Με την εφαρμογή μιας αποτελεσματικής πολιτικής «νοικοκυρέματος» θα εξοικονομηθούν τεράστιοι πόροι, λόγω της γιγαντιαίας έκτασης του ανορθολογισμού, της σπατάλης και της λεηλασίας του δημοσίου χρήματος. Η κριτική ότι αυτά είναι μη ρεαλιστικά υποκρύπτει ιδιοτέλεια ή ανοησία. Αποτελεσματικές λύσεις έχουν υποδειχθεί. Το έλλειμμα ήταν πάντα στην πολιτική βούληση. Το «νοικοκύρεμα» χρειάζεται χρόνο για να αποδώσει.
|  |
